ده ایده متفاوت برای طراحی دکوراسیون مکان های تجاری
در مراکز خرید و مکان های تجاری واکنش افراد به شکل های گوناگون ظهور و بروز می یابد. در طراحی دکوراسیون مکان های تجاری، طراح برای تحقق ایجاد تصویری مناسب در ذهن کاربران به مواردی مانند جلوگیری از شلوغی، مکانی برای نشستن، ممانعت از حیرانی، پیوستگی مسیر، کشش و جذابیت، شخصیت فضا، نورپردازی مناسب، روانشناسی رنگ، بافت اشیاء، مقیاس انسانی و اشکال دارای زیبایی بصری را مد نظر طراحی خود قرار دهد.
تاثیر محیط بر افراد
طراحی دکوراسیون مکان های تجاری امری زائد و خارج از منطق نیست بلکه لازم و ضروریست. بطورکلی خرید کالا از فروشگاه و یا مراکز خرید توسط هر فردی نیاز به توقف و ماندن او در محیط تجاری دارد. به ندرت اتفاق می افتد که در حال دویدن و یا تند راه رفتن، کسی مبادرت به خرید کالا کند. قبل از سکون و توقف در مراکز خرید و مکان های تجاری باید توجه شخص به چیزی جلب شود تا او را به توقف و ماندن، تشویق و یا وادار کند. در مکان های تجاری واکنش افراد به شکل های گوناگون ظهور و بروز می یابد. برخی فقط توقف و مشاهده می کنند. بعضی اقدام به پرسش از کم و کیف اجناس کرده و برخی دیگر نیز به خرید کالا مبادرت می ورزند.
به طور قطع و یقین، احساسات افراد از محیط تاثیر می پذیرند. در اصل تاثیرپذیری افراد از محیط، هیچ تردیدی وجود ندارد بلکه فقط میزان تاثیر محیط در افراد، مختلف و نحوه چگونگی واکنش آنها متفاوت است. بنابراین می توان با شناسایی عوامل تاثیرگذار در هر مکان، احساسات خاصی را در افراد ایجاد کرد یا آنها را جهت دهی یا هدایت، تقویت یا تشدید، تفویت و یا تقلیل داد.
ایجاد تصویر مناسب در ذهن خریداران
صاحبان حرف و مشاغل در مراکز خرید و مکان های تجاری همواره به دنبال تاثیرگذاری و ایجاد احساس خوشایند در افراد می باشند. طراحی دکوراسیون مکان های تجاری بر همین مبنا توجیه پذیر هستند. برای اثرگذاری لازم است تا عوامل محیطی تاثیرگذار در چنین مکان هایی شناخته شوند. شکی نیست که عوامل تاثیرگذار محیطی بر افراد در یک خانه با عوامل تاثیرگذار محیطی بر افراد در یک مکان تجاری با یکدیگر، تفاوت دارند. شناسایی این عوامل سبب خواهند شد که صاحبان حرف و مشاغل در مراکز خرید و یا مکان های تجاری تمام همت و توان خود را در طراحی به کار بسته تا با استفاده از این عوامل برای رونق بیشتر کسب و کار خود بهره ببرند.
بنابراین صاحبان حرف و مشاغل باید محیط را به گونه ای برای کاربران مراکز خرید و مکان های تجاری مهیا کنند تا احساسی خوشایند یا تصویری مناسب در ذهن کاربران ایجاد شود. پس ایجاد تصویری مناسب در ذهن خریداران، هدفی است که باید طراح آن را به صورت مدام و پیوسته دنبال کند.
تفاوت های کاربران
به منظور تحقق ایجاد تصویری مناسب در ذهن کاربران، اولین ایده در طراحی دکوراسیون مکان های تجاری این است که چیدمان عناصر در مکان تجاری باعث ایجاد ازدحام کاربران نشود. در واقع طراح باید از وجود ازدحام در مکان تجاری جلوگیری بعمل آورد. عدم رعایت این ایده در طراحی موجب شلوغی خواهد شد. ترافیک کاربران در ایجاد ذهنیت منفی نقش تعیین کننده ای دارد که انصراف از خرید کالا، پیامد آن است. وجود ویروس منحوس کوید19 که واگیری آن در ازدحام افراد تشدید می شود، حساسیت کاربران را برای دوری از مکان های تجاری شلوغ، بیشتر کرده است. چنانچه این ایده به درستی در طراحی اجرا شود، مسیر حرکت کاربران در مکان تجاری همیشه باز می ماند و کاربران با آسودگی خیال از زمان، استفاده بهینه خواهند کرد.
همه کاربران مکان تجاری در یک دوره سنی قرار ندارند. اقشار مختلف با سنین متفاوت از چنین مکان هایی بازدید می کنند. بنابراین لازم است که طراح به عنوان دومین ایده برای افراد به ویژه کودکان و سالخوردگان امکان رفع خستگی را در نظر بگیرد. عدم رعایت این ایده منجر به از دست دادن چنین مشتریانی خواهد شد. با رعایت این مهم، مکانی برای نشستن و استراحت در طرح گنجانده می شود تا خستگی افراد مانع از خرید ایشان نشود. در غیر این صورت چنین افرادی در صدد خارج شدن هر چه سریع تر از مکان تجاری و یا مراکز خرید بر می آیند.
همه کاربران مراکز خرید و مکان های تجاری دارای هوش یکسان نیستند. کاربر نباید در محیط احساس حیرانی کند. طراح به عنوان سومین ایده باید محیط را به گونه ای طراحی نماید که کاربران سر در گم نشوند.
چنانچه طراحی دکوراسیون مکان های تجاری دقیق صورت پذیرد، کاربران احساس خود آگاهی می کنند. ضمن آنکه ساماندهی گروه های کالایی در آن مکان میسر می شود تا مانع از حیرانی کاربران گردد.
وضعیت جسمانی متفاوت و وجود جذابیت
همه کاربران از یک وضعیت جسمانی برخوردار نیستند. طراح به عنوان چهارمین ایده باید در محاسبات خود سالخوردگان و معلولان را در نظر بگیرد. برای این کاربران خیلی مهم است که در مراکز خرید و مکان های تجاری که ایشان بدانجا می روند، مسیر دارای پیوستگی باشد. پیوستگی مسیر، رشته افکار کاربران را از هم گسیخته نمی کند و ذهن آنها را همچنان در حال و هوای انتخاب و خرید کالا نگه می دارد.
گاهی اوقات کاربران احساس می کنند که فضا ایشان را به بازدید مکان تجاری دعوت می کند. یعنی فضا به نحوی طراحی شده که برای بیننده، کشش و جذب کنندگی دارد. طراح به عنوان پنجمین ایده باید در ترسیم شکل فضا دقیق باشد تا هر چقدر که می تواند، حس دعوت کنندگی فضا به بیننده القاء شود. فضا را به راحتی نمی توان تعریف کرد. فضای یک جعبه خالی، یک فضاست. این فضا توسط دیواره های جعبه به بیننده معرفی می شود. حال اگر در وسط این جعبه خالی، یک قطعه چوب سفید رنگ بگذاریم، فضا توسط دیواره های جعبه و آن قطعه چوب سفید رنگ به بیننده معرفی خواهد شد. چنانچه در یک گوشه جعبه یک تکه سنگ سیاه هم قرار دهیم، فضا توسط دیواره ها، یک قطعه چوب سفید در وسط و یک قطعه سنگ سیاه در گوشه جعبه به بیننده معرفی می شود.
بنابراین فضا یک تعریف خاص ندارد بلکه با عناصرش تعریف می شود. شکل و کیفیت جعبه، دیواره های آن، قطعه چوب سفید و تکه سنگ سیاه عناصر تعریف کننده فضای جعبه مذکور هستند. اینها، شخصیت فضای جعبه را می سازند و آن فضا را برای ما قابل درک می کنند. طراحی دکوراسیون مکان های تجاری برای معرفی این فضا و استدراک آن توسط کاربران به انجام می رسد.
جادوی نور و رنگ محیط
اثر مستقیم نور بر فعالیت های بخش های درون مغز، موضوعی علمی و اثبات شده است. ترس از تاریکی و علاقه به روشنایی، موید این مطلب می باشد. اثرات خیره کننده نور بر مغز، خودش را در روان، خلق و خوی، رفتار، حرکت و جوشش فرد منعکس می کند. طراحی دکوراسیون مکان های تجاری باید واجد این قاعده حاکم به عنوان ششمین ایده بروز خلاقیت های طراح بهره برده باشد.
نور، فضای داخلی مراکز خرید و مکان های تجاری را زنده نگه می دارد. رنگ، بافت و چیدمان دکوراسیون بدون نور میسور و مقدور نخواهد شد. هر چند که اثرات نور مستقیم یا پراکنده بر ادراکات ما متفاوت است. سطحی که نور مستقیم بر آن می تابد، بافت دیداری اش برای ما افزایش پیدا می کند اما اگر نور پراکنده بتابد، ساختار سه بعدی بافت برای ما مبهم می شود. مهمترین کار نور، ایجاد احساس امنیت در کاربران است. انتخاب دقیق کالا با استمداد از نور توسط کاربران از دیگر کاربردهای نور در مکان تجاری به شمار می آید.
رنگ همواره بر سلسله اعصاب، ذهن و روان آدمیزاد تاثیرگذاری می کند. بخشی از این تاثیرپذیری افراد به شخصیت و روح و روان خود او وابسته است. بخش دیگر این تاثیرگذاری رنگ به خود رنگ، ارتباط دارد که به آن «قدرت بیان زبان رنگ» می گوئیم. رنگ های گرم، مهیج هستند و فضا را کوچکتر نشان می دهند. رنگ های سرد، آرامش بخش هستند و فضا را بزرگتر توصیف می کنند. زبان رنگ، قدرت عجیبی در تحمیل ویژگی های خود بر بیننده دارد!
بافت، مقیاس انسانی و اشکال
فضا ، ویژگی شاخصی از یک شیء است که با حواس بینایی و لامسه درک می شود. بافت شیء می تواند نرم یا خشن، کشیده یا برجسته، زبر یا مخملین باشد اما همه اشیاء در داشتن بافت، مشترک هستند. طراح باید مراقب باشد چون پر بافتی، فشار ذهنی و آشفتگی را به کاربران القاء می کند. هر چند که یکنواختی هم اثرش، کسالت و بی حوصلگی خواهد بود.
در طراحی دکوراسیون مکان های تجاری باید فوق العاده به سایز و مقیاس عناصر در فضا دقت شود تا احساس القایی منجر به مقیاس انسانی گردد. مقیاس انسانی به احساسی گویند که یک شیء به ما می دهد بطوری که آن احساس، چیزی جز بزرگی ما نیست. اگر طراح این ایده مهم را رعایت نکند و ابعاد یا اندازه عناصر در مراکز خرید و مکان های تجاری به کاربران حس کوچکی را القاء کنند، آنها واجد مقیاس انسانی نیستند. بنابراین در چنین فرضی، نه تنها هیچ تصویر مناسبی از مکان تجاری در ذهن کاربران ایجاد نمی شود بلکه بالعکس، تصویری مخدوش و منفی محصول این خطای طراح خواهد بود. واکنش کاربران به این خطای طراح با کاهش تردد آنها به مکان تجاری پاسخ داده خواهد شد.
چنانچه طراح برای اشکال و شکل دهی عناصر، وقت بگذارد، زیبایی های بصری را به کاربران انتقال می دهد. اشکال یا هندسی هستند و یا طبیعی اما در یک چیز با هم مشترک هستند. وجه اشتراک همه اشکال این است که عامل تعیین کننده ای در ترکیب بندی فضا محسوب می شوند. طراح حرفه ای می تواند با کمک شکل اشیاء، ترکیبات متعدد، متنوع و زیبای بصری خلق کند.