دشواری انتخاب
این یک قاعده کلی است که انتخاب «ترین ها» در هر موضوعی همیشه سخت و چالش برانگیز می باشد. غالباً اینگونه به نظر می رسد که در هر انتخاب شما به عنوان «بهترین» یا «برترین»، بتوان چند مورد دیگر را هم به آن لیست اضافه کرد. بخشی از این گزینشِ دشوار به رعایت اصول باز می گردد اما بخش دیگری هم هست که به مقدار قابل توجهی با احساس شخصی شما در ارتباط است.
انتخاب و معرفی برترین دکوراسیون سالن زیبایی زنانه هم از قاعده ای که گفتیم؛ تبعیت می کند. علت دشواری گزینش برترین دکوراسیون آرایشگاه های زنانه در تنوع، تعدد و تکثر عوامل دخیل در زیبایی دکوراسیون است. به عبارت دیگر؛ وقتی شما میخواهید یک «ترین» را از بین صد گزینه، انتخاب کنید و ملاک و معیار شما برای داوری، دو یا سه عامل باشد، این کار به راحتی میسر می شود. اما وقتی با سختی انتخاب، مواجه می شوید که شما برای داوری نیاز دارید تا تعداد قابل توجهی از فاکتورهای تاثیرگذار در رقابت را توامان مد نظر قرار دهید. در اینجا منظور از کمیت عوامل، فاکتورهای منفرد و از هم جدا نیستند بلکه مراد از کمیت، هم تعداد آنها و هم در هم تنیدگی این عوامل هستند.
شاید بتوانیم بگوئیم که جداسازی عوامل زیبایی دکوراسیون از یکدیگر، اساساً امکان پذیر نیست بلکه همه را باید به صورت یک مجموعه واحد دید. گاهی اوقات شما تمام عوامل کلاسیک در یک سالن را تک به تک مورد بررسی علمی و کارشناسانه قرار داده و به آن نمره قبولی می دهید. همچنین ارتباط متجانس و همگون بین اجزاء حاضر در مجموعه را هم می پذیرید اما آن دکوراسیون را «برترین» یا «بهترین» نمی دانید. چرا؟! این عملکرد ناشی از احساس درونی شماست که حتی برخی اوقات نمی توانید آن را در قالب کلمات و جملات توضیح دهید.
نقش احساسات در انتخاب ها
کمیتِ تنوعِ احساسِ بینندگان از تصویر دکوراسیون آرایشگاه زنانه به تعداد بینندگان آن است. اگر از مخاطب خود بپرسیم که نسبت به زیبایی دکوراسیون سالنی که در یک عکس می بیند، یکی از گزینه های بد، متوسط و خوب را انتخاب کند، منتخبِ همگان، گزینه «خوب» است اما اگر بگوئیم چه درجه ای از خوبی بین 1 تا 100 را برای آن انتخاب می کنید؟! هر مخاطب، یک پاسخ متفاوت می دهد. بنابراین بخشی از انتخاب ها با احساسات درونی ما نسبت به موضوع انتخاب شده، مرتبط است و چون احساسات درونی انسان ها، متفاوت از یکدیگر هستند، پاسخ های گوناگون دریافت می شود.
کار گزینش برترین دکوراسیون سالن زیبایی آن زمان طاقت فرسا می شود که شما مجبور باشید بعد از چند مرحله فیلتر کردن و حذف گزینه ها، یک گزینه دیگر را نیز حذف کنید تا گزینه برنده یا بهترین مشخص شود. در حالیکه هر چقدر بیشتر دقت می کنید، بیشتر متوجه می شوید که گزینه های باقیمانده تقریباً در یک سطح هستند و حذف هیچ یک از آنها منصفانه نیست. در عین حال شما ناگزیر هستید که یک گزینه را حذف کنید. گزینه ای که به حذف آن مبادرت می ورزید، دقیقاً آن گزینه ای نیست که اگر فرد دیگری به جای شما باشد، همان را حذف می کند. بنابراین داوری ها همیشه با واقعیات موجود انطباق پیدا نمی کنند بلکه در خوش بینانه ترین حالت فقط به واقعیت نزدیک می شوند چون احساسات درونی ما ـ آگاهانه و یا ناآگاهانه ـ در این داوری ها دخیل هستند.
ما هرگز نمی توانیم قضاوت های خود را از احساسات درونی بطور کامل منفک کنیم و مانع از دخالت احساسات در امور زیباشناختی شویم چون علاوه بر اصول تعریف شده علمی و کارشناسی، احساس درونی ما درباره زیبایی قضاوت می کند.
وجوه غالب
غالباً در گزینه های برتر و یا بهتر، مشاهده می شود که یکی از عوامل تاثیرگذار در آن گزینه، نمود بیشتری دارد. مثلاً در ده گزینه دکوراسیون سالن زیبایی که همگی چشم نواز هستند، یک یا چند تای آنها، زیبایی انتخاب رنگ ها در آن، وجه غالب است. دیگری وجه غالبش، چیدمان فضاست. یکی دیگر از سالن ها، وجه نورش خیره کننده می باشد. آن یکی، استفاده از نمادهای طبیعی را به شکل مسحور کننده ای به اجرا گذاشته است. بالاخره یک عامل از بقیه عوامل در صحنه بر روی احساسات زیباشناسانه شما، اثر خاص تری می گذارد که منجر به انتخاب نهایی شما می شود.
به عبارت دقیق تر، گاهی یک عامل از تعداد زیادی عوامل دیگر در انتخاب ما نقش تعیین کننده ای ایفاء می کند که اگر آن عامل را حذف کنیم، در واقع دلیل انتخاب خود را حذف کرده ایم. برای روشن شدن مطلب با یک مثال تصویری، موضوع نمایان تر خواهد شد. تصویر شماره 1 را که عکسی از دکوراسیون سالن زیبایی می باشد در نظر بگیرید. سالن، بسیار زیبا دیده می شود. فکر می کنید که آنچه موجب شد با دیدن این عکس، لب به تحسین باز کنید، چه بود؟! بله درست است. سالن زیبا هست اما یک وجه غالب دارد که اگر آن وجه را از او بگیرید در انتخاب مجدد شما تاثیرگذار خواهد بود. بار دیگر به عکس نگاه کنید. احتمالاً همچنان بر انتخاب خود ایستادگی خواهید کرد چون واقعاً زیباست.
حالا چشم از عکس بر دارید و در ذهن تصور کنید که رنگ صندلی های سالن بجای قرمز، آبی کم رنگ باشد. برای بار سوم به عکس نگاه کنید اما صندلی ها را آبی کم رنگ ببینید. آیا با همان استحکامی که در مرتبه اول و دوم بر زیبایی سالن اصرار می ورزیدید همچنان همان درجه از زیبایی را می بینید؟!!!
ناهمسانی عوامل تاثیرگذار
برای اینکه سنگینی وزن رنگ صندلی ها در تصویر بالا که دلیل انتخاب ما بود، بیشتر مشخص شود، فرض دیگری را مطرح می کنیم. فرض کنید که رنگ صندلی ها همچنان قرمز باشد اما از عرض سالن زیبایی در عکس بالا، یک متر کم شود. یعنی در ذهن خود، هر دو دیوار سمت راست و چپ سالن را به اندازه نیم متر به یکدیگر نزدیک گردانید.
در این وضعیت شما همچنان بر انتخاب اول خود مبنی بر زیبایی خیره کننده سالن، ثابت قدم خواهید ماند. در عین حالی که به هیچ معمار، مهندس و بنایی بابت نزدیک کردن دیواره ها پولی پرداخت نکرده اید و گرد و خاکی را به هوا پراکنده نساخته اید، اکنون در ذهن خود اندازه آیینه ها را 20 درصد کوچکتر تصور کنید. یعنی هم دیواره ها به هم نزدیک شدند و هم آیینه ها کوچکتر گشتند اما باز هم سالن زیبا خواهد ماند. هر چند ممکن است آن زیبایی اولیه در ذهن شما نقش نبندد چون شما سالن زیبایی را قبل از جابجایی دیواره ها و کوچک نمایی آیینه ها دیده اید. بنابراین طبیعی خواهد بود که بخشی از درجه زیبایی آرایشگاه در ذهن شما افول کند.
مثال بالا برای ما روشن ساخت که گاهی یک عامل به حدی در انتخاب، تاثیرگذار است که وزنش از دو عامل دیگر باز هم سنگین تر به نظر می رسد. در حالیکه فضای سالن و اندازه آیینه ها برای جلوه گری دکوراسیون سالن زیبایی نقش تعیین کننده ای دارند اما در عکس شماره 1 دیدیم که رنگ مبلمان می تواند اهمیت خود را اینگونه به رخ دیواره ها و آیینه ها بکشد. البته این قضیه قابل تعمیم نیست. یعنی اینگونه نخواهد بود که همیشه زور رنگ مبلمان بر فضا و دیگر لوازم موجود در صحنه بچربد بلکه باید هر سوژه را با شرایط و عناصر موجود در خودش سنجید.
شکل بنا و نور
در تصویر شماره 2 نمونه دیگری از چشم نوازی دکوراسیون سالن زیبایی را مشاهده می کنیم. دیواره بنا به شکل بخشی از دایره می باشد. طراح، هوشمندانه دکوراسیون داخلی را به تبعیت از دیواره طراحی نموده است. وجه غالب، شکل است. چنانچه شما سالن را مربع یا مثلث یا مستطیل فرض کنید، این دکوراسیون زیبایی خود را از دست می دهد. به نظر می رسد که طراح دکوراسیون می خواهد از نورافشانی خورشید و انعکاس انوار آن بر روی زمین با ما سخن بگوید. در این تصویر پرتویی از انوار را در سقف می بینیم. این پرتوها از دوایری ساطع می شوند که خورشید را به بیننده القاء می کنند. دو قسمت دایره ای در میانه سمت راست تصویر بیانگر همین موضوع است. آنگاه طراح به اصطلاح انعکاس این نورهای ساطع شده از سقف را بر روی کف با مبلمان آرایشگاه به صورت نمادی از نورها جانمایی کرده است. تضاد رنگ سفیدی مبلمان و تیرگی کف سالن هم بر زیبایی کار می افزاید.
انحنای میز کوچک سمت راست، انحنای نیم دایره کوچک بالای میز، انحنای دایره بزرگتر و انحنای دیوار سمت چپ، جملگی بر دایره ای بودن فضای سالن به ذهن بیننده تاکید می کنند. پرده در وسط کادر، دو فضا را گویی همانند نقطه چین از یکدیگر جدا ساخته است. رنگ آبی دیوار سالن آرایشگاه، تداعی کننده آسمان می باشد. احتمالاً چون تصویر بانویی بر روی دیوار سمت راست سالن بر مرکز سه دایره متحدالمرکزی که خورشید را القاء می کند، واقع شده، مفهوم دیگری باشد که طراح در نظر داشته تا آن را به بیننده انتقال دهد. شاید طراح دکوراسیون سالن می خواسته به مخاطبان خود بگوید؛ انوار زیبای تابانده شده از مرکز نور به زمینیان، طفیلی خلقت زن است. البته چنانچه طراح در صدد بیان این موضوع بوده، حقیقتی را گفته که ما هم بدان اقرار داریم.
نتیجه
طراحی دکوراسیون سالن زیبایی، کاری ظریف، دقیق و عمیق است چرا که مخاطبانی نازک بین، با دقت و حساس دارد.